Hỏi: Công ty tôi có bán 25 bộ hóa đơn giá trị gia tăng cho một công ty bạn để bù vào số hóa đơn bị mất. Vừa qua, Cục thuế thành phố đã phát hiện và lập biên bản xử lý. Việc tôi bán hóa đơn giá trị gia tăng có bị xử lý về hình sự không? Nếu có thì bị xử về tội gì?
Trả lời:
Theo quy định tại Thông tư liên tịch số 21/2004/TTLT/BCA-TANDTC-VKSNDTC- BTP ngày 23/1/2004, việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi bán trái phép hóa đơn giá trị gia tăng được quy định như sau:
Người có hành vi bán hóa đơn giá trị gia tăng cho người khác, mà biết rõ mục đích sử dụng hóa đơn của người mua, nếu người mua bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội nào (một trong các tội “tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 139 Bộ luật hình sự; “tội tham ô tài sản” theo Điều 278; “tội buôn lậu” theo Điều 153; “tội trốn thuế” theo Điều 161; “tội tàng trữ, vận chuyển, lưu hành giấy tờ có giá giả” theo Điều 181 hoặc “tội mua bán tài liệu của cơ quan nhà nước” theo Điều 268 thì người bán bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tương ứng đối với người mua với vai trò đồng phạm.
Người có hành vi bán hóa đơn giá trị gia tăng cho người khác, mà không biết mục đích sử dụng hóa đơn của người mua hoặc khi bán có biết mục đích sử dụng hóa đơn của người mua, nhưng không xác định được người mua, việc truy cứu trách nhiệm hình sự như sau:
Trường hợp chứng minh được khi bán hóa đơn giá trị gia tăng mà hóa đơn giá trị gia tăng đã được ghi đầy đủ như đã mua bán hàng hóa thì người bán bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “tội tàng trữ, vận chuyển, lưu hành giấy tờ có giá giả” theo Điều 181.
Trường hợp không chứng minh được hóa đơn giá trị gia tăng đã được ghi đầy đủ như đã mua hàng hóa (hóa đơn giá trị gia tăng còn nguyên như khi phát hành) thì người bán bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “tội mua bán tài liệu của cơ quan nhà nước” theo Điều 268. Quy định này áp dụng với số lượng hóa đơn giá trị gia tăng từ 50 số trở lên (thông thường mỗi số có 3 liên) hoặc dưới năm mươi số, nhưng đã bị xử phạt hành chính hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt, mua bán, tiêu hủy con dấu, tài liệu của cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Theo các quy định vừa viện dẫn thì nếu bạn không biết mục đích sử dụng hóa đơn của người mua; hóa đơn giá trị gia tăng khi giao cho người mua chưa ghi nội dung gì, vẫn còn nguyên như khi phát hành; với số lượng 25 bộ (và bạn chưa bị xử phạt hành chính hoặc chưa bị kết án về tội chiếm đoạt, mua bán, tiêu hủy con dấu, tài liệu của cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm) thì có thể bạn không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.