Hỏi: Thân gửi các luật sư! Tôi có một thắc mắc trong quá trình làm việc rất mong được các luật sư giải đáp:

Công ty tôi có khoảng hơn 20 nhân viên trong đó chỉ có khoảng 10 nhân viên là làm việc thường xuyên, còn bộ phận còn lại là nhân viên kinh doanh. Do tính chất công việc kinh doanh có áp lực về doanh thu nên rất nhiều người chỉ làm việc một thời gian rồi nghỉ việc. Hoặc có nhiều người chỉ chờ để cuối tháng lấy lương cứng mà không mang lại doanh thu cho Công ty. Vì vậy Giám đốc công ty chỉ muốn ký hợp đồng lao động theo từng tháng một và chỉ trả lương cho nhân viên có doanh thu (theo mẫu kèm theo) hoặc ký hợp đồng ngắn hạn (dưới 3 tháng).

Tuy nhiên, đối chiếu với các quy định của pháp luật hiện nay thì dường như điều này là bất khả thi. Hiện nay tôi rất băn khoăn là phải làm cách nào để có thể ký hợp đồng ngắn hạn với nhân viên mà không trái luật? Nếu ký 2 lần đầu là hợp đồng 3 tháng được không? (vì theo quy định thì không được ký hợp đồng thời vụ thời hạn dưới 12 tháng với công việc có tính chất thường xuyên)

Trong một bài trả lời của luật sư Trần Hồng Phong (Không nên ký hợp đồng thời vụ 3 tháng và “né” bảo hiểm xã hội) có viết "Đơn cử như công ty luật hợp danh Ecolaw của chúng tôi, tuy không tới 10 người như công ty của bạn, nhưng chúng tôi đều thỏa thuận ngay từ khi tuyển dụng là nếu người nào “vượt qua” được 6 tháng làm việc thì công ty sẽ ký hợp đồng vô thời hạn ngay và tham gia đóng bảo hiểm xã hội cho người đó." Như vậy thì phải chăng trong 6 tháng đầu, Ecolaw cũng đã ký hợp đồng 6 tháng với một công việc có tính chất thường xuyên đối với nhân viên của mình? Như vậy hình như cũng chưa đúng với quy định của luật lao động lắm thì phải? hay tôi đã có nhầm lẫn trong cách hiểu quy định của pháp luật?? Rất mong các luật sư giải đáp thắc mắc của tôi. Xin chân thành cám ơn ( Trang Q.)

Luật sư Trần Hồng Phong trả lời:

Câu hỏi của bạn quả là sự “thú vị khó chịu” đối với tôi, vì bạn đã đọc khá kỹ và “bắt bẻ” phần trả lời của tôi trước đây.

Quan điểm của chúng tôi, là nên tôn trọng và vận dụng pháp luật một cách linh hoạt, trên cơ sở không “chèn ép” ai. Vì bản chất của pháp luật là hướng đến sự công bằng, sự hợp tình hợp lý, giải quyết được vấn đề - chứ không cứ nhất nhất phải theo đúng luật thì mới là đúng, là duy nhất. Trong thực tế cuộc sống, rất nhiều khi do áp dụng luật quá cứng nhắc mà rớt cuộc dẫn đến hậu quả là làm khổ cho nhau, thậm chí dẫn đến sự vô lý, phi lý.

Đôi khi, chúng ta cần chấp nhận “lách luật”, chấp nhận có sai. Nhưng cái sai đó không hại đến ai, không phải là nghiêm trọng. Và chấp nhận luôn tình huống “lỡ có chuyện gì” thì sẽ bị “phạt hành chính” chẳng hạn.

Tôi nói như vậy không phải là ngụy biện hay ủng hộ việc làm không đúng luật (mà thậm chí ngược lại). Điều mà tôi muốn nói là pháp luật không bao giờ là hoàn thiện, tuyệt mỹ - mà cần liên tục bổ sung, thay đổi – theo hướng ngày càng phù hợp và theo kịp thực tế cuộc sống, bảo đảm công bằng xã hội, bảo đảm sự quản lý và vận hành của doanh nghiệp (nói riêng) một cách hiệu quả.

Quay trở lại câu hỏi của bạn, theo tôi nghĩ, chính từ những thông tin như bạn nêu, và từ những thông tin ở công ty Ecolaw - cho thấy việc luật lao động hiện nay qui định hợp đồng có thời hạn phải từ tối thiểu 12 tháng là không hợp lý – theo quan điểm của tôi. Trên thực tế, không hẳn ai (kể cả phía người lao động lẫn người sử dụng lao động) cũng đều muốn hợp đồng dài hạn (12 tháng trở lên). Vì rất nhiều lý do.

Theo tinh thần đó, theo tôi công ty bạn có thể và nên ký hợp đồng với người bán hàng theo nhiều hình thức như : “Hợp đồng cộng tác bán viên bán hàng” hoặc “Hợp đồng lao động thời vụ” đều được – 1, 2, 3 tháng. Nếu ai làm việc ổn định, lâu dài thì ký hợp đồng có thời hạn 6 tháng, 12 tháng. Tất nhiên, nếu sau này có tranh chấp hay ai “tố cáo” thì có thể bị cơ quan chức năng mời lên “nhắc nhở”. Nhưng tóm lại thì cũng không có gì nghiêm trọng, vì công ty cũng không lừa gạt gì ai. Theo hiểu biết của tôi thì tại một số công ty bảo hiểm nhân thọ, người ta xem mỗi nhân viên bán hàng là một “đại lý”, không có hợp đồng lao động. Rõ ràng cũng là sự “lách luật” vậy.

Qua những điều trình bày trên, tôi xác định những thắc mắc của bạn là hoàn toàn xác đáng, không hề nhầm lẫn. Và hy vọng rằng phần trả lời trên là một “thông điệp” để công ty bạn có thể hướng đến cách giải quyết hợp tình hợp lý nhất. Thân mến.www.ecolaw.vn

(Theo haimat)